Sofija

Prateći vremensku prognozu pred odlazak za Sofiju, iznenadile su me nešto niže temperature u ovom gradu u odnosu na Beograd. Razlog tome je verovatno nadmorska visina od 550 m na kojoj se Sofija nalazi. Sofija je jedna od najviših prestonica Evrope ali i pored toga grad je gotovo sasvim ravan, a okolo su visoke planine, od kojih je najbliža centru grada Vitoša, čija visina doseže čak 2290 m.

Sofija se izdvaja u odnosu na druge evropske prestonice ne samo po svojoj nadmorskoj visini već i po tome što je posle Atine, ovo najstariji glavni grad u Evropi. Danas se u ovom gradu, osnovanom pre sedam hiljada godina, osim starih i dobro očuvanih crkava i arheoloških nalazišta, može videti mnoštvo dobrih automobila, puno šoping centara, ali i mnogo parkova. Sofija je veliki grad sa mnogo zanimljivih lokaliteta. Ono po čemu se Sofija takođe razlikuje od većine ostalih evropskih prestonica je činjenica da kroz ovaj grad ne protiče nijedna velika reka.

Glavni putevi kroz grad su odlični, ali smo u stambenim naseljima nailazili na sporedne ulice koje su u izuzetno lošem stanju. Iako vozači u Sofiji praktikuju oštru vožnju, imaju obzira prema pešacima, tako da će vam na svakom pešačkom prelazu stati, što pretpostavljam da nije toliko odraz kulture u saobraćaju, koliko je posledica velikih kazni za prekršaje. Gužve u saobraćaju su ogromne ali metro delimično ublažava taj problem. Meni je bilo posebno interesantno to što u četvrti Studentski grad većina ulica nosi nazive po akademicima i profesorima.

Prvobitno ime Sofije bilo je Serdec. Nazvana je po tračkom plemenu Serdi i Serdiki - drevnom gradu iz kojeg je nastala današnja prestonica Bugarske. Serdika je bila jedan od najstarijih utvrđenih gradova na balkanskom poluostrvu. Taj drevni grad danas je najvažnije arheološko nalazište smešteno u strogom centru Sofije. Nakon petogodišnjih radova na iskopavanju, sada ovo važno arheološko nalazište privlači znatiželjne poglede i stanovnika Sofije a još više turista. 

Prestonica Bugarske svoj današnji naziv, koji potiče od grčke boginje mudrosti, dobila je 1376. godine. Zato je jedan od najupečatljivijih simbola Sofije upravo statua svete Sofije, podignuta 2000. godine, na mestu gde se do 1991. godine nalazila statua Lenjina, u sred sentra grada, na veoma prometnoj raskrsnici. Ova bronzana statua visoka je 8 metara, a stoji na postolju od čak 16 metara, pa deluje kao da lebdi nad gradom i čuva ga. Veoma važne građevine u centru Sofije su Univerzitet u Sofiji - Sveti Kliment Ohridski, zgrada Predsedništva, Nacionalna palata kulture i mnoge druge. Kakav bi glavni grad bila Sofija da nema svog konjanika, da ne kažem konja :), a u Sofiji je to statua "Cara oslobodioca" - ruskog cara Aleksandra II. 

Najznačajniji verski objekti u Sofiji smešteni su u centru grada. Neki od najpoznatijih su: Katedrala svetog Aleksandra Nevskog, ruska crkva svetog Nikole, crkva Sveta Sofija, crkva Sveta Nedelja, mala crkva svete Petke kod metro stanice Serdika i džamija Banja Baši. U centru grada je smeštena i Bazilika Svetog Đorđa - Rotonda, koja je najznačajnija građevina iz rimske ere i najstarija crkva u Bugarskoj. Još jedna veoma stara i značajna crkva u Sofiji je crkva Bojana, koja se ne nalazi u centru grada, već na obroncima Vitoše, u jednom od elitnijih delova Sofije. Ova crkva je najpoznatija po starim dobro očuvanim freskama iz polovine XIII veka.

Sofija me oduševila svojim brojnim i velikim parkovima, u kojima se često može čuti glasna muzika iz restorana i kafića, čak i u prepodnevnim časovima tokom radnih dana. Šetajući se najvećim gradskim parkom u Sofiji, Borisovom gradinom, sasvim slučajno smo naišli na priredbu, koja se u ovom parku održavala povodom međunarodnog dana dece 1. juna. Inače, u celoj Bugarskoj se na ovaj datum organizuju razne dečije priredbe.

 

Za razliku od drugih evropskih prestonica, život u Sofiji nije preterano skup. Po mojoj slobodnoj proceni, u odnosu na Beograd, cene robe i usluga su u proseku za oko 10 do 20 posto niže. Po preporuci smo probali nešto što najviše podseća na naš jogurt ali je dosta ređi i više je slan - to je jogurt ajran. Ajran mi se nije baš previše svideo ali zato su me oduševile baklave sa čokoladom u mleku mmm :). Bugarska kuhinja se ne razlikuje mnogo od srpske ali oni koriste drugačije začine, što hrani daje poseban šmek. U Sofiji postoji veliki broj nacionalnih restorana gde se mogu doživeti svi ti raznoliki ukusi.